دیابت بیماری است که حدود ۴۲۲ میلیون نفر در سراسر جهان را به خود درگیر کرده است. این آماری است که از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شده است. همچنین براساس اطلاعات این سازمان، سالانه ۱.۵ میلیون نفر به دلیل ابتلا به قند خون بالا جان خود را از دست میدهند.
اختصاصی
- دسته بندی: دیابت
- تاریخ انتشار: 1404/01/23
- زمان مطالعه: 3 دقیقه
انواع دیابت: روشهای تشخیص و درمان
۱. دیابت نوع ۱
- تشخیص:
- آزمایش خون: اندازهگیری سطح قند خون ناشتا (بالای ۱۲۶ mg/dL) یا قند خون تصادفی (بالای ۲۰۰ mg/dL).
- تست هموگلوبین A1C: سطح بالای ۶.۵% نشانه دیابت است.
- آزمایش اتوآنتیبادی: شناسایی آنتیبادیهای حملهکننده به سلولهای بتای پانکراس.
- تست کتون ادرار: در صورت وجود کتونها (نشانه تجزیه چربی به جای گلوکز).
- درمان:
- انسولین درمانی: تزریق روزانه انسولین یا استفاده از پمپ انسولین.
- پایش مداوم قند خون: استفاده از دستگاههای CGM یا گلوکومتر.
- رژیم غذایی: تنظیم کربوهیدرات و هماهنگی با دوز انسولین.
- ورزش: بهبود حساسیت به انسولین (با نظارت پزشک).
۲. دیابت نوع ۲
- تشخیص:
- آزمایش قند خون ناشتا: سطح بالای ۱۲۶ mg/dL در دو نوبت.
- تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT): قند خون بالای ۲۰۰ mg/dL پس از ۲ ساعت.
- هموگلوبین A1C: بالای ۶.۵%.
- آزمایش چربی خون و فشار خون: ارزیابی ریسک بیماریهای قلبی.
- درمان:
- اصلاح سبک زندگی:
- رژیم کمکربوهیدرات و پرپروتئین.
- فعالیت بدنی منظم (حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته).
- کاهش وزن (در صورت چاقی).
- داروهای خوراکی:
- متفورمین (کاهش تولید گلوکز کبدی).
- سولفونیل اورهها (تحریک ترشح انسولین).
- مهارکنندههای SGLT2 (دفع گلوکز از ادرار).
- انسولین درمانی: در موارد پیشرفته یا مقاومت شدید.
۳. دیابت بارداری
- تشخیص:
- تست غربالگری گلوکز (بین هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری):
- نوشیدن ۵۰ گرم گلوکز و اندازهگیری قند خون پس از ۱ ساعت (بالای ۱۴۰ mg/dL نیاز به تست OGTT دارد).
- تست OGTT بارداری: قند خون ناشتا ≥۹۵ mg/dL، ۱ ساعت ≥۱۸۰ mg/dL، ۲ ساعت ≥۱۵۵ mg/dL.
- درمان:
- رژیم غذایی کنترلشده: تقسیم وعدهها به ۶ وعده کوچک با کربوهیدرات متعادل.
- ورزش سبک: پیادهروی یا یوگا.
- انسولین درمانی: در صورت عدم کنترل قند با رژیم.
- پایش منظم قند خون: ۴ بار در روز (ناشتا و پس از غذا).
۴. پیشدیابت
- تشخیص:
- قند ناشتا: ۱۰۰-۱۲۵ mg/dL.
- هموگلوبین A1C: ۵.۷%-۶.۴%.
- تست OGTT: قند ۱۴۰-۱۹۹ mg/dL پس از ۲ ساعت.
- درمان:
- کاهش ۵-۷% وزن بدن.
- فعالیت بدنی: ۳۰ دقیقه روزانه.
- رژیم غذایی غنی از فیبر و کم چربی.
- داروها (در موارد خاص): متفورمین برای جلوگیری از پیشرفت به دیابت نوع ۲.
۵. دیابت بیمزه
- تشخیص:
- تست محرومیت از آب: اندازهگیری ادرار و خون پس از ۸-۱۲ ساعت ناشتایی.
- سطح هورمون ضدادراری (ADH): کاهش در دیابت بیمزه مرکزی.
- MRI هیپوفیز: شناسایی آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس.
- درمان:
- هورمون جایگزین: دسموپرسین (شکل مصنوعی ADH) به صورت اسپری بینی یا قرص.
- درمان علت زمینهای: مانند جراحی برای تومورهای هیپوفیز.
- مصرف مایعات کافی: جلوگیری از کمآبی.
علائم هشداردهنده اورژانسی
- کتواسیدوز دیابتی (نوع ۱):
- استفراغ، تنفس سریع، بوی میوهای دهان.
- نیاز به بستری فوری و تزریق انسولین + مایعات وریدی.
- هایپراسمولار هیپرگلیسمیک (نوع ۲):
- قند خون بالای ۶۰۰ mg/dL، تشنج، کاهش هوشیاری.
- درمان با مایعات وریدی و انسولین.
پیشگیری
- دیابت نوع ۲ و پیشدیابت:
- کاهش مصرف قندهای ساده و نوشیدنیهای شیرین.
- جایگزینی غلات کامل به جای آرد سفید.
- ترک سیگار و الکل.
- دیابت بارداری:
- کنترل وزن قبل از بارداری.
- مشاوره تغذیه در سه ماهه اول.
نتیجهگیری
تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب دیابت از عوارضی مانند نارسایی کلیه، نوروپاتی، و بیماریهای قلبی جلوگیری میکند. هر نوع دیابت نیازمند رویکرد درمانی خاصی است که با همکاری پزشک، بیمار، و تغییر سبک زندگی قابل کنترل است.
عوارض دیابت
هر نوع دیابت نیازمند رویکرد درمانی خاصی است که با همکاری پزشک، بیمار، و تغییر سبک زندگی قابل کنترل است.
مجله سلامت پلاس
– مدیر سایت
لینک سایت مرجع
مالکیت معنوی مجله سلامت پلاس (healthplusmag.ir) علامت تجاری ناشر است و سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مطلب متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد.
ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت های تجاری نیست و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.